Synergia, synergizm, synergiczność, efekt synergiczny (z gr. συνεργία współpraca) – współdziałanie różnych czynników, którego efekt jest większy niż suma poszczególnych oddzielnych działań. Termin ten jest pojęciem ogólnym, mającym zastosowanie w wielu różnych dziedzinach.
Synergizm w chemii to wzajemne wzmocnienie działania kilku substancji, gdy występują one razem w danym środowisku.
W farmakologii twierdzono, że dwa (czasem kilka) słabo działające na pacjenta leki po zaaplikowaniu ich razem dają silniejszy efekt. Synergizm w tym przypadku może polegać zarówno na interakcji substancji czynnych poszczególnych leków na poziomie biochemicznym, jak też na synergistycznej odpowiedzi organizmu na leczenie (na poziomie fizjologicznym).
Efekt Entourage, czyli tzw. efekt otoczenia, opisuje oddziaływanie na siebie kilku związków konopi.
Marinol to jeden z najpopularniejszych leków na receptę stosowany do zwalczania ciężkich objawów chemioterapii. Został stworzony na bazie czystego THC i wprowadzony na rynek 25 lat temu. Pacjenci, którzy przed jego wprowadzeniem na własną rekę spożywali marihuanę, zauważyli, że czyste THC nie jest tak skuteczne, jak połączenie kannabinoidów i terpenów.
W skrócie: rośliny konopi zawierają różne kannabinoidy i terpeny, które w połączeniu ze sobą mogą wzmacniać lub łagodzić działanie każdego z nich. Weźmy pod lupę fitokannabinoidy, czyli związki THC i CBD. Kiedy są podawane wspólnie – ich skuteczność zwiększa się do poziomu niemożliwego do uzyskania przy użyciu ich osobno.
Efekt synergii przetestowano w brytyjskim badaniu, kiedy to podawano pacjentom dożylnie czyste THC przez jeden dzień, a następnie mieszaninę THC i CBD przez cały tydzień. Zaobserwowano, że przez pierwszy dzień badania pacjenci czuli się „osowiali”, nie mieli ochoty do życia. Z kolei w następnych dniach nie umieli powstrzymać się od śmiechu i wpadali na wiele kreatywnych pomysłów. Warto dodać, że pacjenci nie wiedzieli, jaką mieszankę związków otrzymali. To właśnie potwierdza tezę „Efektu Entourage”.
W konopiach wyróżniamy kilka bardzo istotnych składowych, do których należą: THC, CBD, CBG, CBN, CBC i THCV. Roślina ta jednak zawiera również wiele innych związków, a każdy z nich spełnia swoją określoną funkcję.
Są to między innymi: terpeny, aminokwasy, białka, cukry, enzymy, estry i flawonoidy. Czy zatem możliwe jest uzyskanie silniejszych efektów terapii poprzez umiejętne połączenie niektórych składników konopi?
Odpowiedź na to nurtujące wielu badaczy pytanie zamyka się w jednym stwierdzeniu: ,,efekt synergii”, który w przełożeniu na prostszy język oznacza po prostu współpracę. A jak wiemy doskonale... w połączeniach zawsze tkwi większa siła.
Idea ,,efektu synergii’’ zapoczątkowana została w 1998 roku, gdzie dwaj izraelscy naukowcy Shimon Ben-Shabat i Raphael Mechoulam zasugerowali jako pierwsi w swych raportach badawczych o znaczącym wpływie na organizm, wspólnego działania kannabinoidów znajdujących się w konopi. Powyższa teoria w niedługim czasie doczekała się kontynuacji i poszerzenia o nową wiedzę przez Wagner’a i Ulrich-Merzenich’a, którzy poszli o krok dalej, definiując cztery bazowe mechanizmy synergii:
• Wpływanie na liczne cele w organizmie ludzkim.
• Poprawa przyswajalności (wchłaniania) skłaników aktywnych.
• Pokonywanie mechanizmów obronnych bakterii.
• Minimalizowanie niepożądanych skutków ubocznych.
Terpeny mogą wzmacniać korzystne działanie CBD i THC. Badania pokazują, że terpeny mogą pomóc kannabinoidom łatwiej dostać się do organizmu i zostać przyswojonym przez komórki. Niektóre terpeny mogą ułatwiać wchłanianie przez skórę, aby umożliwić stosowanie miejscowe bezpośrednio na skórę.
Ważne jest, aby pamiętać, że jeśli pewna dawka CBD nie przyniosła żadnego efektu, to niekoniecznie oznacza to, że CBD nie działa. Każda dana dawka jednocząsteczkowego CBD nie jest z medycznego punktu widzenia taka sama, jak ta sama dawka bogatego w CBD ekstraktu z całej rośliny.
Często faktycznie konieczne jest wykorzystanie znacznie większych dawek wyizolowanego produktu CBD, aby uzyskać te same korzyści, które można znaleźć w mniejszej ilości ekstraktu CBD z całej rośliny, właśnie ze względu na efekt synergii.
